Prowadzenie własnej działalności gospodarczej to spełnienie marzeń wielu osób, które pragną rozwijać swoje pomysły i pasje. Jednakże, gdy kobieta prowadząca biznes zostaje mamą, pojawiają się pewne kwestie związane z macierzyństwem, z którymi warto się zapoznać. Czy przedsiębiorca ma prawo do urlopu macierzyńskiego? Jak uzyskać zasiłek macierzyński? Oto kilka istotnych informacji, które warto wiedzieć w tym temacie.
Działalność gospodarcza a urlop macierzyński
Prowadzenie działalności gospodarczej ani zawarcie umowy B2B, czyli umowy między przedsiębiorcami, nie daje prawa do urlopu macierzyńskiego, ponieważ nie jest to forma zatrudnienia, która podlega przepisom Kodeksu pracy dotyczącym urlopu macierzyńskiego. W związku z tym, przedsiębiorcy prowadzący własną działalność nie mają prawa do urlopu macierzyńskiego.
Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorców
Mimo braku prawa do urlopu macierzyńskiego przedsiębiorcy mają możliwość otrzymywania zasiłku macierzyńskiego z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) w związku z:
- Urodzeniem dziecka;
- Przyjęciem na wychowanie dziecko w wieku do 14 roku życia i wystąpieniem do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;
- Przyjęciem na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, dziecko w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego — do 10 roku życia.
Aby uzyskać prawo do tego świadczenia, przedsiębiorca powinien zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego w ZUS-ie.
Ubezpieczenie chorobowe dla przedsiębiorcy
Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne dla przedsiębiorców. Jeśli osoba prowadząca własną działalność pragnie mieć prawo do zasiłku macierzyńskiego, powinna zgłosić się do tego ubezpieczenia. W przypadku zasiłku macierzyńskiego nie obowiązuje okres wyczekiwania – zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego urodziła dziecko (lub nastąpiły inne wskazane wyżej okoliczności), czyli zasiłek przysługuje, jeżeli kobieta przystąpi do ubezpieczenia chorobowego przed dniem porodu.
Wymiar zasiłku macierzyńskiego dla przedsiębiorcy
Zasiłek macierzyński dla przedsiębiorców jest przyznawany na takich samych zasadach jak dla pracowników zatrudnionych na podstawie umów o pracę. Za podstawę wymiaru zasiłku przyjmuje się przeciętny miesięczny przychód, od którego opłacana była składka na ubezpieczenie chorobowe za okres 12 miesięcy kalendarzowych, poprzedzających powstanie uprawnień do świadczenia. W sytuacji, gdy okres opłacania składek jest krótszy niż 12 miesięcy, pod uwagę brana jest średnia podstawa w tym krótszym okresie, co oznacza, że jeśli przedsiębiorca przystąpi do ubezpieczenia chorobowego, z zadeklarowaną najwyższą podstawą, na miesiąc przed narodzinami dziecka, podstawą wyliczenia zasiłku macierzyńskiego będzie tylko ten jeden miesiąc.
Formalności
Osoby prowadzące działalność gospodarczą i pobierające zasiłek macierzyński są objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym z tytułu pobierania zasiłku macierzyńskiego. Składki w okresie pobierania świadczenia finansuje budżet państwa za pośrednictwem ZUS-u. W związku z tym przedsiębiorca zobowiązany jest do przerejestrowania się w ZUS-ie i zgłoszenia jedynie do ubezpieczenia zdrowotnego na okres pobierania zasiłku macierzyńskiego. Ma jednak możliwość, na własne życzenie, przystąpić z tytułu prowadzonej działalności na czas przysługującego zasiłku macierzyńskiego do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowego.
Co musi zrobić przedsiębiorca? Koniecznie od pierwszego dnia pobierania zasiłku macierzyńskiego wyrejestrować się z ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej oraz zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej – ale dopiero po przyznaniu przez ZUS prawa do zasiłku.
Chcąc uzyskać zasiłek macierzyński, należy zgłosić się do ZUS i złożyć dokumenty, na których podstawie ZUS wyda decyzję. Zasiłek otrzymuje się nie później niż w ciągu 30 dni od stwierdzenia przez ZUS uprawnień do zasiłku.
Potencjalne problemy
Jeśli ZUS wszcznie postępowanie wyjaśniające, na czas jego trwania wypłata zasiłku macierzyńskiego najprawdopodobniej zostanie wstrzymana. A do wypłaty dojdzie dopiero po wydaniu przez ZUS pozytywnej decyzji.
Możliwe i niestety bardzo powszechne, że ZUS zakwestionuje prawo do zasiłku przedsiębiorcy lub obniży jego wysokość. Wówczas, żeby otrzymać zasiłek w pełnej wysokości lub otrzymać go w ogóle, konieczne jest złożenie odwołania do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych od negatywnej decyzji ZUS.
Podsumowanie
Podsumowując, prowadzenie działalności gospodarczej nie daje prawa do urlopu macierzyńskiego, ale przedsiębiorcy mają możliwość otrzymywania zasiłku macierzyńskiego z ZUS. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne, ale aby uzyskać świadczenia z ZUS, przedsiębiorcy powinni zgłosić się do tego ubezpieczenia. Warto poznać zasady i wymogi, aby w pełni korzystać z przysługujących praw i świadczeń dla przedsiębiorców w okresie macierzyństwa.
Kwestie związane z macierzyństwem czy szerzej rodzicielstwem stanowią dla przedsiębiorców poważne wyzwanie. Nasza kancelaria służy pomocą prawną w takich sytuacjach, zapewniamy analizę prawną, doradztwo we wszelkich kwestiach związanych zarówno z urlopami i zasiłkami macierzyńskimi, jak i pozostałymi uprawnieniami związanymi z macierzyństwem. Pomagamy również przedsiębiorcom, którym ZUS wydał decyzję negatywną, odmawiając prawa do zasiłku lub obniżając jego wysokość, składamy odwołania w imieniu przedsiębiorców do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych i reprezentujemy ich w trakcie postępowania.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub uzupełnij poniższy formularz kontaktowy.
