Ogólna zasada jest taka, że informacje na temat żywności nie mogą przypisywać żadnemu środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób ludzi bądź też odwoływać się do takich właściwości. Ktoś powie – „no dobrze, ale w telewizji często widzę reklamy, które wskazują, że suplementy diety X pomoże na Y”. Zgadza się i takich reklam jest wiele, jednak zamieszczanie tego typu oświadczeń często wynika z braku wiedzy prawnej jej twórców. Co nie oznacza jednak, że zakaz umieszczania owych oświadczeń jest bezwzględny. Są sytuacje, które to umożliwiają. O jakich sytuacjach mowa? I czym w ogóle są „oświadczenia żywieniowe” i „oświadczenia zdrowotne”?
„Oświadczenia żywieniowe” i „Oświadczenia zdrowotne” – definicje
Definicje tych pojęć, jak i wszelkie związane z nimi regulacje znajdziemy w Rozporządzeniu (WE) nr 1924/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 grudnia 2006 r. w sprawie oświadczeń żywieniowych i zdrowotnych dotyczących żywności. Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 4 tego Rozporządzenia:
„Oświadczenie żywieniowe” oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że dana żywność ma szczególne właściwości odżywcze ze względu na:
- energię (wartość kaloryczną), której
- dostarcza;
- dostarcza w zmniejszonej lub zwiększonej ilości; lub
- nie dostarcza; lub
- substancje odżywcze lub inne substancje,
- które zawiera;
- które zawiera w zmniejszonej lub zwiększonej ilości, lub
- których nie zawiera.
Z kolei „oświadczenie zdrowotne” oznacza każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem.
Oświadczenia zdrowotne i żywieniowe — kiedy można je stosować w reklamach suplementów diety?
Ogólna zasada co do wspomnianych oświadczeń, podobnie jak w przypadku wcześniejszych regulacji brzmi, że powinny być one zrozumiałe dla konsumenta oraz nie wprowadzać go w błąd.
Nie mogą one zatem:
- być nieprawdziwe, niejednoznaczne lub wprowadzające w błąd;
- budzić wątpliwości co do bezpieczeństwa lub adekwatności odżywczej innej żywności;
- zachęcać do nadmiernego spożycia danej żywności lub stanowić przyzwolenie dla niego;
- stwierdzać, sugerować lub dawać do zrozumienia, że zrównoważony i zróżnicowany sposób odżywiania się nie może zapewnić odpowiednich ilości składników odżywczych w ujęciu ogólnym;
- odnosić się do zmian w funkcjonowaniu organizmu w sposób wzbudzający lub wykorzystujący lęk u konsumenta przy pomocy tekstu bądź przy pomocy obrazów, przedstawień graficznych lub symbolicznych.
Kiedy zatem można stosować oświadczenia żywieniowe i zdrowotne w reklamach?
Skoro znamy już ogólne zasady dotyczące tytułowych oświadczeń, przejdźmy w końcu do tego kiedy dopuszczalne jest ich stosowanie. A dopuszczalne jest ono jedynie wówczas po spełnieniu określonych warunków, czyli gdy:
1. na podstawie ogólnie uznanych danych naukowych potwierdzone zostało, że obecność lub brak, albo też obniżona zawartość w danej żywności lub kategorii żywności składnika odżywczego lub innej substancji, do której odnosi się oświadczenie, ma korzystne działanie odżywcze lub fizjologiczne;
2. składnik odżywczy lub inna substancja, której dotyczy oświadczenie:
- jest zawarty(-a) w produkcie końcowym w znaczącej ilości określonej w przepisach wspólnotowych lub — gdy nie istnieją takie przepisy — w ilości, która ma zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne, co potwierdzają ogólnie uznane dane naukowe; lub
- nie jest w nim zawarty(-a) lub jest zawarty(-a) w obniżonej ilości, która ma zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne, co potwierdzają ogólnie uznane dane naukowe;
3. w odpowiednich przypadkach, składnik odżywczy lub inna substancja, której dotyczy oświadczenie, występuje w postaci przyswajalnej przez organizm; ilość produktu, jakiej spożycia można racjonalnie oczekiwać,
4. zapewnia znaczącą ilość składnika odżywczego lub innej substancji, której dotyczy oświadczenie, określoną w przepisach wspólnotowych lub — gdy nie istnieją takie przepisy — znaczącą ilość, która przyniesie zgodne z oświadczeniem działanie odżywcze lub fizjologiczne, co potwierdzają ogólnie uznane dane naukowe.
Oprócz tego, aby stosowanie ww. oświadczeń było dozwolone, przy etykietowaniu danych produktów lub przy prezentacji i w reklamie muszą znaleźć się następujące informacje:
- stwierdzenie wskazujące na znaczenie zrównoważonego sposobu żywienia i zdrowego trybu życia;
- ilość środka spożywczego i poziom jego spożycia niezbędny do uzyskania korzystnego działania, o którym mówi dane oświadczenie; w stosownych przypadkach, stwierdzenie skierowane do osób, które powinny unikać danego środka spożywczego;
- odpowiednie ostrzeżenie w przypadku produktów, które mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia, jeżeli są spożywane w nadmiarze.
Istnieje grupa oświadczeń, których stosowanie jest kategorycznie zabronione. Należą do nich:
- oświadczenia, które sugerują, że niespożycie danej żywności mogłoby mieć wpływ na zdrowie;
- oświadczenia, które odwołują się do szybkości lub wielkości obniżenia masy ciała;
- oświadczenia, które odwołują się do zaleceń poszczególnych lekarzy lub specjalistów w zakresie zdrowia i innych stowarzyszeń niewymienionych.
Zgoda na korzystanie z oświadczeń
Aby móc zgodnie z prawem korzystać w ww. oświadczeń, nie wystarczy samo (lub aż!) spełnienie powyższych wymogów. Niezbędne do tego jest jeszcze:
- uzyskanie stosownego zezwolenia (znacznie dłuższa i skomplikowana droga), lub
- użycie oświadczeń znajdujących się w wykazie dozwolonych oświadczeń, które znajdują się TUTAJ (zdecydowanie prostsza od powyższej droga).
Wybór należy do Ciebie!
Jeśli jako przedsiębiorca potrzebujesz wsparcia w prawidłowym formułowaniu oświadczeń zdrowotnych i żywieniowych w reklamach suplementów diet, lub może nie potrafisz zdecydować, która z powyższych opcji na użycie tytułowych oświadczeń będzie dla Ciebie lepsza — skontaktuj się z naszą Kancelarią, aby uzyskać fachową pomoc w interpretacji przepisów prawnych i zapewnieniu zgodności Twoich reklam z aktualnymi regulacjami.
Nasz zespół ekspertów pomoże Ci uniknąć kosztownych błędów i zapewnić, że Twoje reklamy będą efektywne i zgodne z prawem.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub uzupełnij poniższy formularz kontaktowy.