Urlop macierzyński przysługuje jedynie pracującym na podstawie umowy o pracę. W przypadku umów zlecenia czy umów o świadczenie usług sytuacja wygląda inaczej. Pomimo braku możliwości skorzystania z urlopu macierzyńskiego, istnieje prawo do zasiłku macierzyńskiego pod pewnymi warunkami.
Kiedy przysługuje zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego albo w okresie urlopu wychowawczego:
- urodziła dziecko;
- przyjęła na wychowanie dziecko w wieku do 14 roku życia i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;
- przyjęła na wychowanie w ramach rodziny zastępczej dziecko w wieku do 7 (lub w przypadku odroczenia obowiązku szkolnego — do 10 roku życia.
Prawo do zasiłku macierzyńskiego nie jest uzależnione od stażu ubezpieczeniowego czy okresu wyczekiwania. Można je nabyć od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego, zarówno obowiązkowego jak i dobrowolnego.
Zasiłek macierzyński — warunki
Aby nabyć prawo do zasiłku macierzyńskiego, ubezpieczona matka dziecka musi urodzić lub przysposobić dziecko, pozostając w okresie ubezpieczenia chorobowego.
Wymiar urlopu macierzyńskiego
- 20 tygodni — przy urodzeniu jednego dziecka,
- 31 tygodni — przy urodzeniu dwojga dzieci,
- 33 tygodni — przy urodzeniu trojga dzieci,
- 35 tygodni — przy urodzeniu czworga dzieci,
- 37 tygodni — przy urodzeniu pięciorga lub więcej dzieci.
Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego
Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego przysługuje w wymiarze do:
41 tygodni, jeśli:
- urodziło się jedno dziecko,
- przyjęto jedno dziecko na wychowanie.
43 tygodni, jeśli:
- urodziło się co najmniej dwoje dzieci przy jednym porodzie,
- przyjęto równocześnie co najmniej dwoje dzieci na wychowanie.
38 tygodni, jeśli:
- przyjęto dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia albo dziecko w wieku do 14 roku życia i wystąpiono do sądu w sprawie jego przysposobienia.
Zasiłek za okres urlopu ojcowskiego
Ojciec ma prawo do 2 tygodni urlopu ojcowskiego, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia lub upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14 roku życia. Urlop ojcowski oraz zasiłek macierzyński za okres tego urlopu może zostać wykorzystany jednorazowo albo w nie więcej niż 2 częściach, z których kolejna nie musi przypadać bezpośrednio po poprzedniej części urlopu ojcowskiego.
Zasiłek macierzyński dla ojca
W przypadku rezygnacji przez matkę z pobierania zasiłku macierzyńskiego, po wykorzystaniu go za okres co najmniej 14 tygodni po porodzie, zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonemu ojcu dziecka, który uzyskał prawo do urlopu macierzyńskiego lub przerwał działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.
Dla osób powyżej 26 roku życia i niebędących uczniami lub studentami
Osoby te mogą dobrowolnie przystąpić do ubezpieczenia chorobowego, finansowanego z ich wynagrodzenia, i wtedy przysługuje im zasiłek macierzyński na warunkach wskazanych powyżej.
Dla osób poniżej 26 roku życia, będących uczniami lub studentami
Te osoby nie podlegają żadnym ubezpieczeniom w ZUS, w tym ubezpieczeniu chorobowemu, więc nie przysługuje im również zasiłek macierzyński.
Podsumowanie
Kobieta świadcząca pracę na umowie zlecenie/o świadczenie usług, za którą odprowadzane są składki obowiązkowe i dodatkowo podlega ona, na swój własny wniosek, ubezpieczeniu chorobowemu, ma prawo do zasiłku macierzyńskiego. Jeśli jest uczniem lub studentem do 26 roku życia, nie ma takiego prawa, gdyż nie płaci składek do ZUS.
Kwestie związane z urlopem macierzyńskim, czy zasiłkiem dla kobiety w ciąży oraz wychowującej dziecko, mogą być dla wielu niejasne. Dlatego zachęcamy do umówienia się na indywidualną konsultację prawną z naszą Kancelarią.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub uzupełnij poniższy formularz kontaktowy.
