Jednoosobowa działalność gospodarcza to forma prowadzenia działalności gospodarczej przez jedną osobę, która jest jednocześnie „właścicielem” całego związanego z tą działalnością majątku i osobą uprawnioną do każdego działania, zarządzania, nawiązywania relacji z innymi podmiotami. W Polsce jest to najprostsza i jedna z najpopularniejszych form prowadzenia działalności gospodarczej. Jednoosobowa działalność gospodarcza nie wymaga utworzenia osobnej osoby prawnej, co oznacza, że przedsiębiorca prowadzący taką działalność odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania wynikające z prowadzonej działalności. O wadach i zaletach prowadzenia działalności gospodarczej pisaliśmy TUTAJ.
Osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą może wykonywać różne rodzaje działalności, takie jak handel, usługi, produkcja, itp. Wymagane jest jedynie dopełnienie formalności i zarejestrowanie takiej działalności w odpowiednich urzędach.
Jak założyć jednoosobową działalność gospodarczą oraz kiedy nie trzeba tego robić? Wyjaśniam poniżej.
Kto może prowadzić jednoosobową działalność gospodarczą w Polsce?
Aby założyć własną działalność w Polsce, należy spełnić kilka wymogów. Przede wszystkim możliwość założenia jednoosobowej działalności gospodarczej dotyczy osób pełnoletnich, czyli tych, które mają pełną zdolność do czynności prawnych i mogą w pełni samodzielnie odpowiadać za swoje działania.
Nie jest niemożliwe założenie działalności gospodarczej przez osobę niepełnoletnią, ale wówczas w wielu sytuacjach będą musiały korzystać z pomocy swoich przedstawicieli ustawowych. Najczęściej będą to rodzice.
Co ciekawe, założenie jednoosobowej działalności gospodarczej w Polsce, nie jest uprawnieniem wyłącznie obywateli tego kraju. Możliwość taką mają także obywatele:
- Państw członkowskich Unii Europejskiej i państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego, mogą oni podejmować i wykonywać działalność gospodarczą w Polsce na takich samych zasadach jak obywatele polscy;
- Państw spoza Unii Europejskiej lub spoza Europejskiego Obszaru Gospodarczego mogą podejmować i wykonywać działalność gospodarczą na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polscy, jeżeli mają tytuł pobytowy, który ich do tego uprawnia, na przykład zezwolenie na pobyt stały, zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej czy zezwolenie na pobyt czasowy, wydane w związku ze studiami.
Rejestracja działalności gospodarczej, czy to konieczne?
Działalność gospodarcza to zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Taka działalność, co do zasady wymaga rejestracji w rejestrze CEIDG.
Jednak wykonywana działalność jest niewielkich rozmiarów lub stanowi np. dodatkowe źródło dochodu obok pracy na etacie – wówczas niekoniecznie będzie konieczność jej rejestracji. Kluczowa tutaj jest kwota przychodów.
Działalność nierejestrowa to drobna działalność zarobkowa osób fizycznych, która nie wymaga rejestracji.
Możesz prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli:
- przychody z działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu 50% minimalnego wynagrodzenia (w 2023 roku minimalne wynagrodzenie wynosi 3490 zł — do 30 czerwca i 3600 zł od 1 lipca, czyli miesięczne przychody w 2023 roku nie mogą przekroczyć 1745 zł w pierwszym półroczu i 1800 zł w drugim);
- jesteś osobą fizyczną;
- nie wykonujesz działalności w ramach spółki cywilnej;
- nie prowadzisz działalności regulowanej, czyli takiej, która wymaga zezwoleń lub koncesji;
- nie wykonywałeś działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.
Ważne! Nie trzeba rejestrować w rejestrze przedsiębiorców:
- działalności agroturystycznej rolników
- produkcji wina przez rolników
- rolniczego handlu detalicznego.
Należy jednak podkreślić, że istnieją takie rodzaje działalności, które pomimo tego, że przynoszą niewielkie przychody – wymagają rejestracji. Dotyczy to działalności, które:
- wymagają zezwolenia, koncesji albo wpisu do rejestru działalności regulowanej,
- zostały zdefiniowane w przepisach jako działalność gospodarcza w rozumieniu ustawy — Prawo przedsiębiorców.
Przykłady działalności gospodarczych, do których prowadzenia potrzebne jest zezwolenie, koncesja albo wpis do rejestru działalności regulowanej to:
- ochrona osób lub mienia
- sprzedaż alkoholu
- organizacja imprez turystycznych
- usługi detektywistyczne
- zbieranie odpadów.
Jednoosobowa działalność gospodarcza – jakich formalności trzeba dopełnić?
Przed założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej należy wykonać kilka kroków, aby upewnić się, że proces ten przebiegnie sprawnie i bez komplikacji. Poniżej przedstawiam listę czynności, które trzeba wykonać przed założeniem jednoosobowej działalności gospodarczej:
- Wybrać nazwę prowadzonej działalności — rejestrując się jako przedsiębiorca w CEIDG, musisz wskazać, pod jaką nazwą będziesz działać. Nazwa musi zawierać co najmniej Twoje imię i nazwisko podane w mianowniku — na przykład: Jan Kowalski (możliwe są dowolne „dopiski” np: „działalność reklamowa”, „kancelaria podatkowa” oraz nazwy własne);
- Wybrać kod PKD — czyli kategorię działalności gospodarczej, którą zamierzasz prowadzić;
- Złożyć wniosek o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – wniosek można złożyć w Urzędzie Miejskim lub Elektronicznie poprzez Portal ePUAP;
- Podpisać deklarację ZUS — przed rozpoczęciem działalności należy zgłosić się do ZUS-u i podpisać stosowną deklarację;
- Wybrać formę opodatkowania dochodów — do wyboru masz trzy formy opodatkowania dochodów z działalności gospodarczej:
- na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%)
- według stawki liniowej (stawka podatkowa 19%)
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
6. Sprawdzić, czy musisz płacić VAT – jeśli tak, wówczas konieczne będzie dokonanie stosownej rejestracji do VAT. Do VAT można zarejestrować się na formularzu VAT-R. Musisz go złożyć najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT;
7. Zarejestrować konto w banku — konto będzie niezbędne do prowadzenia rozliczeń z klientami i organami podatkowymi.
Należy pamiętać, że powyższe czynności są tylko podstawą i mogą się różnić w zależności od specyfiki działalności gospodarczej. W przypadku wielu działalności konieczne jest uzyskanie zezwoleń lub koncesji.
Przed rozpoczęciem działalności warto dokładnie zapoznać się z przepisami prawa i skonsultować się z prawnikiem. Nasza Kancelaria oferuje kompleksową pomoc w dopełnieniu wszelkich formalności związanych z założeniem i prowadzeniem jednoosobowej działalności gospodarczej.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub uzupełnij poniższy formularz kontaktowy.
