Umowa o świadczenie usług to umowa, w której jedna strona, zwana usługodawcą, zobowiązuje się do wykonania określonej usługi na rzecz drugiej strony, zwanej usługobiorcą. Z kolei usługobiorca zobowiązuje się do zapłaty wynagrodzenia za wykonanie danej usługi. Czym charakteryzuje się umowa o świadczenie usług? Jakie są jej wady i zalety? Na te i inne pytania odpowiadam w dzisiejszym wpisie.
Umowa o świadczenie usług – kto może ją zawrzeć?
W tym zakresie w zasadzie nie ma ograniczeń. Umowę o świadczenie usług może zawrzeć każda osoba fizyczna lub prawna, a także tzw. ułomne osoby prawne (np. spółki jawne), która jest zdolna do czynności prawnych.
W przypadku umów o świadczenie usług bardzo ważne jest dokładne określenie przedmiotu i zakresu usługi, terminu jej wykonania, wynagrodzenia oraz innych istotnych warunków umowy. Dzięki temu uniknie się nieporozumień i ewentualnych sporów między stronami.
Rodzaje umów o świadczenie usług
Przepis art. 750 Kodeksu cywilnego nakazuje stosować odpowiednio przepisy o zleceniu (czyli umowy starannego działania) do umów odznaczających się następującymi cechami:
- Polegających na świadczeniu usług, czyli wykonaniu czynności dla innych osób;
- Nieuregulowanych innymi przepisami.
Powyżej wskazany przepis odnosi się tylko do tych umów o świadczenie usług, które nie są już uregulowane jako odrębny typ umowy (np. agencja, rachunek bankowy, spedycja, przewóz, przechowanie, skład).
W praktyce niemal wszystkie przepisy o zleceniu do większości nienazwanych umów o świadczenie usług znajdują zastosowanie wprost; dotyczy to w szczególności:
- Reguły odpłatności;
- Terminu zapłaty wynagrodzenia;
- Obowiązku zawiadomienia o nieprzyjęciu oferty;
- Zasady związania osoby wykonującej usługę wskazówkami kontrahenta i wyjątków od niej;
- Obowiązku informowania dającego zlecenie i wydania mu uzyskanych korzyści oraz zbędnych rzeczy i pieniędzy, ewentualnie z odsetkami;
- Obowiązku zwrotu przyjmującemu zlecenie poniesionych wydatków i zwolnienia z zobowiązań;
- Obowiązku udzielenia zaliczki;
- Solidarnej odpowiedzialności wielu dających lub przyjmujących zlecenie;
- Przepisów normujących skutki śmierci lub utraty zdolności do czynności prawnych stron.
Umowy o świadczenie usług będące umowami nienazwanymi
Istnieje jednak wiele rodzajów umów o świadczenie usług, które są tzw. umowami nienazwanymi i których przepisy nie regulują wprost. Szczegóły tych umów zależą od branży oraz rodzaju usługi. Poniżej przedstawiam kilka popularnych rodzajów umów o świadczenie usług:
- Umowa o świadczenie usług transportowych — dotyczy przewozu towarów lub osób. Określa m.in. termin i miejsce odbioru i dostarczenia towarów lub pasażerów, koszt przewozu, odpowiedzialność za przesyłkę;
- Umowa o świadczenie usług informatycznych — dotyczy usług informatycznych, takich jak projektowanie stron internetowych, tworzenie aplikacji, serwisowanie sprzętu komputerowego itp. Określa m.in. zakres usług, warunki płatności, czas trwania umowy, odpowiedzialność za nieprawidłowości;
- Umowa o świadczenie usług gastronomicznych — dotyczy usług związanych z przygotowaniem i serwowaniem posiłków, np. cateringów. Określa m.in. rodzaj i ilość posiłków, koszt usługi, warunki płatności, termin realizacji, odpowiedzialność za jakość posiłków;
- Umowa o świadczenie usług sprzątania — dotyczy usług sprzątania, np. w biurach, szkołach, mieszkań. Określa m.in. zakres usług, koszt, częstotliwość sprzątania, odpowiedzialność za uszkodzenia;
- Umowa o świadczenie usług szkoleniowych — dotyczy usług związanych z prowadzeniem szkoleń i kursów, np. językowych, zawodowych itp. Określa m.in. zakres szkolenia, koszt, czas trwania, terminy szkolenia, odpowiedzialność za jakość szkolenia;
- Umowa o świadczenie usług marketingowych — dotyczy usług związanych z promocją i marketingiem, np. tworzenie kampanii reklamowych, działania w mediach społecznościowych. Określa m.in. zakres usług, koszt, czas trwania, odpowiedzialność za wyniki działań.
Należy podkreślić, że zgodnie z art. 750 Kodeksu cywilnego, do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane przepisami, a występują w obrocie (tzw. umów nienazwanych), stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.
Jak napisać taką umowę?
Umowa o świadczenie usług może być zawierania zarówno ustnie, jak i pisemnie. Jednak tak jak w przypadku innych umów, zalecamy zachowanie formy pisemnej, ponieważ w przypadku ewentualnego sporu, to właśnie umowa pisemna będzie stanowiła bardziej wiarygodne źródło dowodów w sprawie. Jednakże, w przypadku umów zawieranych z konsumentami (osobami fizycznymi, które nie prowadzą działalności gospodarczej), obowiązuje zasada formy pisemnej.
Umowa o świadczenie usług powinna zawierać takie elementy, jak:
- Strony umowy — określenie kim są wykonawca i zamawiający;
- Opis usługi — określenie, jakie usługi mają być wykonane przez wykonawcę;
- Czas i miejsce wykonania usługi — określenie, kiedy i gdzie usługa będzie wykonana;
- Wynagrodzenie — określenie kwoty, jaką zamawiający będzie musiał zapłacić wykonawcy za wykonanie usługi;
- Warunki płatności — określenie sposobu i terminu płatności wynagrodzenia;
- Gwarancje — określenie warunków gwarancji jakości wykonanej usługi;
- Odpowiedzialność stron — określenie odpowiedzialności za wykonanie usługi;
- Warunki rozwiązania umowy — określenie warunków, w których umowa może być rozwiązana;
- Postanowienia końcowe — określenie wszelkich innych warunków, na które strony zgodziły się w ramach umowy.
Zalety i wady umów o świadczenie usług
Jedną z zalet umów o świadczenie usług jest brak stosunku podległości. Wykonawca usługi, co do zasady nie ma określonego miejsca ani czasu wykonywania swoich zadań. Daje mu to poczucie większej swobody i niezależności, które wiele osób bardzo sobie ceni. Niewątpliwą zaletą pracy na podstawie umów o świadczenie usług jest również możliwość opłacania niższych składek ZUS.
Umowy te, nie są jednak całkowicie pozbawione wad. Praca na podstawie umowy o świadczenie usług pozbawia „pracownika” prawa do skorzystania z licznych praw regulowanych bezpośrednio przepisami Kodeksu pracy. Mowa m.in. o prawie do skorzystania z płatnego urlopu, czy ochronie przed zwolnieniem.
Co ją wyróżnia na tle innych umów?
Umowa o świadczenie usług co do zasady wyróżnia się sporo swobodą w porównaniu np. do umowy o pracę. Zlecający nie powinien odgórnie wyznaczać miejsca i czasu pracy zleceniobiorcy. Natomiast może on udzielać fachowych rad czy wskazówek, związanych ze sposobem wykonania zleconego zadania.
Umowa o świadczenie usług wyróżnia się na tle innych umów przede wszystkim swoim przedmiotem, którym jest świadczenie określonej usługi na rzecz zleceniodawcy przez wykonawcę. Oznacza to, że umowa o świadczenie usług dotyczy zwykle czynności, które polegają na świadczeniu określonych usług, np. doradczych, informatycznych, transportowych, marketingowych itp.
Innym ważnym wyróżnikiem umowy o świadczenie usług jest jej charakter w zakresie wynagrodzenia. Wynagrodzenie za wykonanie usługi ustala się najczęściej w formie stałej opłaty za usługę lub opłaty za każdą wykonaną czynność. W odróżnieniu od innych umów, jak np. umowy sprzedaży, w przypadku umowy o świadczenie usług nie występuje tu fizyczny produkt, który jest przedmiotem umowy, a jedynie efekt wykonywanych czynności.
Podsumowując, umowa o świadczenie usług wyróżnia się na tle innych umów przede wszystkim swoim przedmiotem, charakterem wynagrodzenia oraz określeniem terminu wykonania usługi.
Jako zespół doświadczonych prawników specjalizujących się m.in. w tworzeniu i opiniowaniu umów, chętnie odpowiemy na Twoje wszelkie pytania dotyczące umów o świadczenie usług.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub uzupełnij poniższy formularz kontaktowy.
