W artykule skupimy się na istotnym pytaniu dotyczącym działalności nierejestrowanej.Czy prowadząc usługi w działalności nierejestrowanej trzeba odprowadzać i opłacać składki społeczne do ZUS?
W tekście znajdziesz odpowiedzi na pytania:
- czy prowadząc usługi w działalności nierejestrowanej trzeba odprowadzać i opłacać składki społeczne do ZUS?
- czy w swojej ofercie biznesowej oferujesz usługi?
- czy musisz mieć umowę na piśmie, żeby świadczyć usługi?
- kto opłaca składki ZUS w działalności nierejestrowanej i dlaczego?
Co to jest działalność nierejestrowana?
Współcześnie wiele osób wybiera opcję prowadzenia działalności gospodarczej bez formalnej rejestracji, korzystając (zgodnie z prawem) z możliwości oferowanych przez działalność nierejestrowaną. Oznacza to, że sprzedają produkty lub świadczą usługi, unikając rejestracji w CEIDG. Podatek płacą dopiero przy rocznym rozliczeniu PIT i nie płacą składek ZUS.
Zob. także nasz artykuł: Działalność nierejestrowana — czym jest i kto może z niej skorzystać? (klik)
Owszem, przy niektórych rodzajach działalności gospodarczej możesz mieć obowiązek np. posiadania kasy fiskalnej czy zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT. Jako osoba prowadząca działalność nierejestrowaną masz też pewne obowiązki, jak prowadzenie uproszczonej księgowości, wdrożenie RODO czy zadbanie o dokumentację prawną do sklepu internetowego, jeśli taki prowadzisz.
Zob. także nasz artykuł: Jak założyć sklep internetowy — od czego zacząć? Prawne i podatkowe zasady sprzedaży w e-commerce w 2023 r. (klik)
Porównując plusy i minusy, działalność nierejestrowana jest to wciąż uproszczona działalność gospodarcza, w której masz mniej obowiązków niż przedsiębiorca zarejestrowany w CEIDG.
Jaka jest różnica między sprzedażą produktów a oferowaniem usług w działalności nierejestrowanej?
Sprzedajesz produkty albo wykonujesz dzieła? Obowiązki związane z płaceniem składek społecznych Cię nie dotyczą. Zarezerwuj sobie jednak jeszcze 2 minuty i przeczytaj artykuł do końca. Doświadczenie zawodowe podpowiada, że czasem przedsiębiorcy oferują tak naprawdę usługi, np. myśląc, że to są dzieła.
Oferujesz usługi, w tym także zawierasz umowy zlecenie czy umowy o świadczenie usług? Usługami mogą być: korepetycje, porady/ konsultacje, prowadzenie social mediów, usługi fryzjerskie, kosmetyczne/wizażu (makijaż, itp.), manicure, itd… Umowy, jakie zawierasz z Klientami będą podlegały tzw. oskładkowaniu ZUS, o czym więcej piszemy poniżej.
Usługi w działalności nierejestrowanej a umowa zlecenie/ umowa o świadczenie usług
Oskładkowanie usług w działalności nierejestrowanej (a także zagadnienia kogo i w jakich sytuacjach dotyczy) wymaga odniesienia się do tematu umów, na podstawie których świadczysz usługi. Zagadnienie to jest bardzo ważne, ponieważ pozwoli Ci zorientować się, czy w Twojej działalności realizujesz usługi. Poniżej przedstawiamy najważniejsze ustalenia.
Pamiętaj jednak, że odpowiedzi w cyklu Q&A nie stanowią indywidualnej porady prawnej. Jeżeli chcesz skonsultować indywidualnie swoją sprawę, to umów się z nami na e-spotkanie (klik) .
Zaczniemy od wyjaśnienia, że w języku prawnym umowa zlecenie to wykonywanie określonej czynności prawnej (tak regulują to przepisy Kodeksu cywilnego), jak np. złożenie pozwu przez radcę prawnego czy adwokata. W biznesie offline czy online świadczy się głównie usługi (nie zlecenia), a więc czynności faktyczne (ww. prowadzenie social mediów, wykonanie makijażu czy oferowanie korepetycji). Do usług o świadczenie usług stosuje się jednak przepisy o zleceniu. A w praktyce określenia te stosuje się wymiennie.
Nie martw się jednak, jeśli nazwiesz umowę “umowa zlecenie”, a dotyczyć będzie prowadzenia social mediów czy innych czynności faktycznych. Od nazwy umowy ważniejsza jest jej treść 🙂
Co odróżnia umowę o świadczenie usług od innych umów? Umowy o świadczenie usług (umowy zlecenia) to umowy starannego działania. Nie oferujesz konkretnego rezultatu ludzkiej pracy (dzieła), a realizację procesu z najwyższą starannością. Przykład: oferujesz usługę wykonywania konkretnego makijażu, czy konkretnego uczesania albo uczenia określonej osoby przez oznaczony czas. Wynikiem Twojej pracy nie jest więc dzieło (mające cechy indywidualne i twórcze).
Więcej przeczytaj w naszych artykułach:
– Umowa o świadczenie usług – charakterystyka
– Umowa o dzieło – zalety i wady
Z tego też powodu nieskuteczne są zabiegi polegające na zmianie nazwy usługi, by brzmiała jak produkt/ dzieło. Nawet jeśli powiesz, że sprzedajesz dzieło w postaci makijażu wieczorowego, a w rzeczywistości jest to umówienie kolejnej Klientki na makijaż, to nic to nie zmieni. W razie kontroli organy uznają, że świadczysz usługę a nie realizujesz dzieło.
Wracając do wątku umów. Ważna jest umowa zawarta zarówno notarialne, na piśmie, jak i elektronicznie, np. mailowo (tzw. forma dokumentowa) czy nawet ustnie (!). Niezależnie więc, jak zawrzesz umowę z Klientem (czy ustalicie coś na piśmie, poprzez SMS, e-maila czy ustnie), to taka umowa jest ważna. Dowodem jej realizacji będzie wystawienie dokumentu fiskalnego czy odnotowanie w uproszczonej księgowości.
Krótki wstęp za nami. Przechodzimy do głównego zagadnienia, tj. oskładkowania usługi w działalności nierejestrowanej.
ZUS a usługi w działalności nierejestrowanej
Jako osoba realizują usługi w działalności nierejestrowanej nie opłacasz za siebie składek społecznych do ZUS. Nie płacisz zatem składek emerytalno-rentowych w związku z prowadzoną działalnością bez rejestracji. Takie też było główne założenie tej uproszczonej formy działalności biznesowej.
Uwaga (!) Pominięto jednak przy wprowadzaniu przepisów to, że jeśli zawierasz umowę o świadczenie usług/ zlecenie, to z tytułu tej umowy będziesz podlegać tzw. oskładkowaniu. Tyle, że to Twój Klient jako Usługodawca/ Zleceniodawca będzie musiał wtedy opłacić za Ciebie składki.
Mamy tutaj trzy warianty:
- Posiadasz już inne tytuły do ubezpieczenia, których kwota jest równa lub wyższa niż minimalna krajowa. Przykład: jesteś zatrudniony na etacie czy masz stałe umowy zlecenia, od których odprowadzane są składki społeczne do ZUS, które generują Ci co najmniej mininalne wynagrodzenie. Wtedy Zleceniodawca/Usługodawca (Klient) opłaca tylko składkę zdrowotną.
- Jesteś studentem, który nie ukończył 26 lat, i wykonujesz zlecenie. Wtedy nie podlegasz obowiązkowym ubezpieczeniom i zleceniodawca nie musi odprowadzać składek do ZUS.
- Pozostałe przypadki – Zleceniodawca/Usługodawca (Klient) opłaca wszystkie składki społeczne do ZUS.
Realizując usługi w działalności nierejestrowanej Klienci zobowiązani się do opłacenia składek społecznych.
Jakie rozwiązania są stosowane w praktyce?
W praktyce można spotkać się z różnymi rozwiązaniami tej sytuacji:
- Niektórzy przygotowują gotowe formularze dla Klientów, które na podstawie ich upoważnienia sami składają i rozliczają w ZUS.
- Inni informują o tym obowiązku Klientów, pozostawiając im decyzję, co z tym faktem zrobią (to Klient jest zobowiązany do opłacenia składki, nie Ty).
- Są i osoby, które “zamiatają temat pod dywan” (to bardzo ryzykowna opcja).
Jeśli chcesz się upewnić, czy w Twojej ofercie biznesowej oferujesz usługi, znaleźć rozwiązanie na uproszczenie formalności wobec Klienta w związku z koniecznością zgłoszenia Ciebie do ZUS czy omówić różne modele rozwiązania biznesowego wobec oskładkowania usług, to skorzystaj z usług profesjonalistów.
Umów się z nami na e-spotkanie (klik) lub skorzystaj z formularza kontaktowego
